بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ تَنْزِيلُ الْكِتابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ

به نام خداى گسترده مهر مهرورز؛ فروفرستادن كتاب (قرآن)، از جانب خداى شكست ناپذير فرزانه است.

إِنَّا أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الْكِتابَ بِالْحَقِّ فَاعْبُدِ اللَّهَ مُخْلِصاً لَهُ الدِّينَ

در حقيقت ما اين كتاب را بحق به سوى تو فروفرستاديم. پس خدا را در حالى كه دين خود را براى او خالص كرده‌اى، پرستش كن.

أَلا لِلَّهِ الدِّينُ الْخالِصُ وَ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِياءَ ما نَعْبُدُهُمْ إِلَّا لِيُقَرِّبُونا إِلَي اللَّهِ زُلْفيٰ إِنَّ اللَّهَ يَحْكُمُ بَيْنَهُمْ فِي ما هُمْ فِيهِ يَخْتَلِفُونَ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي مَنْ هُوَ كاذِبٌ كَفَّارٌ

آگاه باشيد كه دين خالص فقط از آن خداست، و كسانى كه جز او سرپرستانى بر مى‌گزينند، (و مى‌گويند:) آنان را نمى‌پرستيم مگر بخاطر اينكه ما را به خدا كاملا نزديك سازند. در حقيقت خدا بين آنان در مورد آنچه در باره آن اختلاف كنند داورى مى‌كند؛ در واقع خدا كسى را كه وى دروغگو و بسيار ناسپاس است راهنمايى نمى‌كند.

لَوْ أَرادَ اللَّهُ أَنْ يَتَّخِذَ وَلَداً لَاصْطَفي مِمَّا يَخْلُقُ ما يَشاءُ سُبْحانَهُ هُوَ اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ

اگر (بر فرض) خدا مى خواست فرزندى برگزيند، حتما از آنچه مى آفريند، آنچه را مى‌خواست بر مى‌گزيد؛ او منزه است (از اينكه فرزندى داشته باشد)! او خداى يگانه چيره است.

خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ يُكَوِّرُ اللَّيْلَ عَلَي النَّهارِ وَ يُكَوِّرُ النَّهارَ عَلَي اللَّيْلِ وَ سَخَّرَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِي لِأَجَلٍ مُسَمًّي أَلا هُوَ الْعَزِيزُ الْغَفَّارُ

آسمان‌ها و زمين را به حق آفريد؛ شب را بر روز مى پيچد و روز را بر شب مى‌پيچد؛ و خورشيد و ماه را مسخر كرد، كه هر كدام تا سرآمد معينى روانند؛ آگاه باشيد كه او شكست‌ناپذير بسيار آمرزنده است.

خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْها زَوْجَها وَ أَنْزَلَ لَكُمْ مِنَ الْأَنْعامِ ثَمانِيَةَ أَزْواجٍ يَخْلُقُكُمْ فِي بُطُونِ أُمَّهاتِكُمْ خَلْقاً مِنْ بَعْدِ خَلْقٍ فِي ظُلُماتٍ ثَلاثٍ ذٰلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ لَهُ الْمُلْكُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ فَأَنّيٰ تُصْرَفُونَ

شما را از يك شخص آفريد، سپس از او همسرش را آفريد؛ و براى شما هشت زوج از دام‌ها (پديد آورد و) فروفرستاد، شما را در شكم‌هاى مادرانتان آفرينشى بعد از آفرينش [ديگر]، در ميان تاريكى‌هاى (لايه‌هاى) سه گانه، آفريد؛ اين خدا، پروردگار شماست؛ فرمانروايى تنها از آن اوست؛ هيچ معبودى جز او نيست؛ پس چگونه (از حق) روى گردانيده مى‌شويد؟!

إِنْ تَكْفُرُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ عَنْكُمْ وَ لا يَرْضيٰ لِعِبادِهِ الْكُفْرَ وَ إِنْ تَشْكُرُوا يَرْضَهُ لَكُمْ وَ لا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ أُخْريٰ ثُمَّ إِليٰ رَبِّكُمْ مَرْجِعُكُمْ فَيُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ

اگر ناسپاسى كنيد، پس در واقع خدا از شما بى نياز است، و ناسپاسى را براى بندگانش نمى پسندد؛ و اگر سپاسگزارى كنيد آن را براى شما مى پسندد. و هيچ بار بردارى بار سنگين (گناه) ديگرى را بر نمى‌دارد. سپس بازگشت شما فقط به سوى پروردگارتان است، و شما را از آنچه همواره انجام مى‌داديد با خبر مى سازد؛ [چرا] كه او به (اسرار) درون سينه‌ها داناست.

وَ إِذا مَسَّ الْإِنْسانَ ضُرٌّ دَعا رَبَّهُ مُنِيباً إِلَيْهِ ثُمَّ إِذا خَوَّلَهُ نِعْمَةً مِنْهُ نَسِيَ ما كانَ يَدْعُوا إِلَيْهِ مِنْ قَبْلُ وَ جَعَلَ لِلَّهِ أَنْداداً لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيلِهِ قُلْ تَمَتَّعْ بِكُفْرِكَ قَلِيلاً إِنَّكَ مِنْ أَصْحابِ النَّارِ

و هنگامى كه انسان را زيان (و رنج) ى رسد، پروردگارش را مى‌خواند در حالى كه بازگشت كننده به سوى اوست؛ سپس هنگامى كه نعمتى از خود به او عطا كند، آنچه را همواره بخاطر آن قبلا (خدا را) مى‌خواند، فراموش مى‌كند و براى خدا همانند هايى (معبود گونه) قرار مى‌دهد تا (مردم را) از راه او گمراه سازد؛ بگو:« اندكى از كفر خويش بهره‌مند باش كه در حقيقت تو از همراهان آتشى. »

أَمَّنْ هُوَ قانِتٌ آناءَ اللَّيْلِ ساجِداً وَ قائِماً يَحْذَرُ الْآخِرَةَ وَ يَرْجُوا رَحْمَةَ رَبِّهِ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَ الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ إِنَّما يَتَذَكَّرُ أُولُوا الْأَلْبابِ

آيا (چنين كسى با ارزش است)، يا كسى كه او شبانگاهان سجده كنان و ايستاده فرمانبردارى فروتن است؛ [و] از آخرت بيمناك است و به رحمت پروردگارش اميدواراست؟! بگو:« آيا كسانى كه مى‌دانند با كسانى كه نمى‌دانند يكسانند؟! فقط خردمندان متذكر مى‌شوند. »

قُلْ يا عِبادِ الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا رَبَّكُمْ لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةٌ وَ أَرْضُ اللَّهِ واسِعَةٌ إِنَّما يُوَفَّي الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَيْرِ حِسابٍ

بگو:« اى بندگان [من‌] كه ايمان آورده‌ايد! [خودتان را] از [عذاب‌] پروردگارتان حفظ كنيد؛ براى كسانى كه در اين دنيا نيكى كرده اند نيكى است؛ و زمين خدا وسيع است، فقط شكيبايان پاداششان را بى شمار [و بدون محاسبه‌] بطور كامل دريافت مى‌كنند. »

قُلْ إِنِّي أُمِرْتُ أَنْ أَعْبُدَ اللَّهَ مُخْلِصاً لَهُ الدِّينَ

بگو:« درواقع من فرمان داده شده‌ام كه خدا را پرستش كنم در حالى كه دين (خود) را براى او خالص كرده مسلمان باشم.

وَ أُمِرْتُ لِأَنْ أَكُونَ أَوَّلَ الْمُسْلِمِينَ

و فرمان داده شده‌ام كه نخستين مسلمان باشم. »

قُلْ إِنِّي أَخافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّي عَذابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ

بگو:« در حقيقت اگر من پروردگارم را نافرمانى كنم، از عذاب روز بزرگ (قيامت) مى‌ترسم! »

قُلِ اللَّهَ أَعْبُدُ مُخْلِصاً لَهُ دِينِي

بگو:« فقط خدا را مى پرستم در حالى كه دينم را براى او خالص مى كنم.

فَاعْبُدُوا ما شِئْتُمْ مِنْ دُونِهِ قُلْ إِنَّ الْخاسِرِينَ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَ أَهْلِيهِمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ أَلا ذٰلِكَ هُوَ الْخُسْرانُ الْمُبِينُ

و (شما) جز او هر چه را مى خواهيد بپرستيد. »بگو:« در واقع زيانكاران كسانى هستند كه به خودشان و خانواده هايشان در روز رستاخيز زيان رسانده‌اند؛ آگاه باشيد كه اين فقط زيان آشكار است! »

لَهُمْ مِنْ فَوْقِهِمْ ظُلَلٌ مِنَ النَّارِ وَ مِنْ تَحْتِهِمْ ظُلَلٌ ذٰلِكَ يُخَوِّفُ اللَّهُ بِهِ عِبادَهُ يا عِبادِ فَاتَّقُونِ

براى آنان از بالاى سرشان سايبان‌هايى از آتش است، و (نيز) از زير (پاي) شان سايبان‌هاى (آتش) است؛ اين (چيزى است) كه خدا با آن بندگانش را مى‌ترساند، اى بندگان [من‌]! پس [خودتان را از عذاب من‌] حفظ كنيد.

وَ الَّذِينَ اجْتَنَبُوا الطَّاغُوتَ أَنْ يَعْبُدُوها وَ أَنابُوا إِلَي اللَّهِ لَهُمُ الْبُشْريٰ فَبَشِّرْ عِبادِ

و كسانى كه از طغيانگر، كه آن را مى پرستيدند دورى كردند و به سوى خدا بازگشتند، تنها براى آنان مژده است، پس بندگان [من‌] را مژده ده؛

الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولئِكَ الَّذِينَ هَداهُمُ اللَّهُ وَ أُولئِكَ هُمْ أُولُوا الْأَلْبابِ

(همان) كسانى كه به سخن (ها) گوش فرامى‌دهند و از نيكوترين آن پيروى مى كنند؛ آنان كسانى هستند كه خدا راهنمايى‌شان كرده و فقط آنان خردمندانند.

أَ فَمَنْ حَقَّ عَلَيْهِ كَلِمَةُ الْعَذابِ أَ فَأَنْتَ تُنْقِذُ مَنْ فِي النَّارِ

و آيا كسى كه سخن (و وعده) عذاب بر او محقق مى‌شود (قابل نجات است،) و آيا تو كسى را كه در آتش است نجات مى‌دهى؟!

لٰكِنِ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ لَهُمْ غُرَفٌ مِنْ فَوْقِها غُرَفٌ مَبْنِيَّةٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ وَعْدَ اللَّهِ لا يُخْلِفُ اللَّهُ الْمِيعادَ

ولى كسانى كه [خودشان را] از [عذاب‌] پروردگارشان حفظ كردند، براى آنان جايگاه‌هاى (بلند بهشتى) است كه بر فراز آنها جايگاه‌هايى ساخته شده است، در حالى كه از زير آنها نهرها روان است؛ (اين) وعده خداست، كه خدا از وعده (خود) تخلف نمى‌كند.

أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَسَلَكَهُ يَنابِيعَ فِي الْأَرْضِ ثُمَّ يُخْرِجُ بِهِ زَرْعاً مُخْتَلِفاً أَلْوانُهُ ثُمَّ يَهِيجُ فَتَراهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ يَجْعَلُهُ حُطاماً إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَذِكْري لِأُولِي الْأَلْبابِ

آيا نظر نكرده‌اى كه خدا از آسمان آبى فروفرستاد و آن را به چشمه‌هايى كه در زمين است وارد نمود، سپس بوسيله آن زراعتى را با رنگ‌هاى متفاوتش بيرون مى آورد؛ سپس خشك مى‌گردد، پس آن را زرد مى بينى؛ سپس آن را درهم شكسته مى‌گرداند؟! قطعا در اين (مطلب) تذكرى براى خردمندان است.

أَ فَمَنْ شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلامِ فَهُوَ عَليٰ نُورٍ مِنْ رَبِّهِ فَوَيْلٌ لِلْقاسِيَةِ قُلُوبُهُمْ مِنْ ذِكْرِ اللَّهِ أُولئِكَ فِي ضَلالٍ مُبِينٍ

و آيا كسى كه خدا سينه‌اش را براى (پذيرش) اسلام گشاده است و او برفراز نورى از جانب پروردگارش است (همانند سخت دلان است؟!) پس واى بر آنان كه در برابر يادخدا سخت دلند! آنان در گمراهى آشكارى هستند.

اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِيثِ كِتاباً مُتَشابِهاً مَثانِيَ تَقْشَعِرُّ مِنْهُ جُلُودُ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ ثُمَّ تَلِينُ جُلُودُهُمْ وَ قُلُوبُهُمْ إِليٰ ذِكْرِ اللَّهِ ذٰلِكَ هُدَي اللَّهِ يَهْدِي بِهِ مَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ هادٍ

خدا نيكوترين سخن را فروفرستاده است، كتابى همگون (كه آياتش) مكرر است. پوست‌هاى (بدن) كسانى كه از پروردگارشان هراس دارند، از (شنيدن آيات) ش به لرزه در مى‌آيد؛ سپس پوست‌هايشان و دل‌هايشان به يادخدا نرم مى‌شود. اين رهنمود خداست كه هر كس را بخواهد (و شايسته بداند)، با آن راهنمايى مى كند؛ و هر كس را خدا (بخاطر اعمالش) در گمراهى وانهد، پس هيچ راهنمايى براى او نيست.

أَ فَمَنْ يَتَّقِي بِوَجْهِهِ سُوءَ الْعَذابِ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ قِيلَ لِلظَّالِمِينَ ذُوقُوا ما كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ

و آيا كسى كه از عذاب بد روز رستاخيز با صورتش خودنگهدارى مى كند، (همانند كسى است كه آتش دوزخ به او نمى رسد)؟! و به ستمكاران گفته مى‌شود:« بچشيد آنچه را همواره كسب مى كرديد! »

كَذَّبَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَأَتاهُمُ الْعَذابُ مِنْ حَيْثُ لا يَشْعُرُونَ

كسانى كه پيش از آنان بودند (نيز آيات الهى را) دروغ انگاشتند، و عذاب از جايى كه (با درك حسى) متوجه نمى‌شدند به سراغشان آمد.

فَأَذاقَهُمُ اللَّهُ الْخِزْيَ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ لَعَذابُ الْآخِرَةِ أَكْبَرُ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ

پس خدا رسوايى را در زندگى پست (دنيا) به آنان چشانيد، و حتما عذاب آخرت بزرگتر است اگر (بر فرض) مى‌دانستند!

وَ لَقَدْ ضَرَبْنا لِلنَّاسِ فِي هٰذَا الْقُرْآنِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ

و بيقين براى مردم در اين قرآن از هر (گونه) مثالى زديم، باشد كه آنان متذكر شوند.

قُرْآناً عَرَبِيًّا غَيْرَ ذِي عِوَجٍ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ

(قرآن را فروفرستاديم) در حالى كه خواندنى، عربى (واضح و) بدون انحراف است؛ باشد كه آنان خودنگهدار (و پارسا) شوند.

ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً رَجُلاً فِيهِ شُرَكاءُ مُتَشاكِسُونَ وَ رَجُلاً سَلَماً لِرَجُلٍ هَلْ يَسْتَوِيانِ مَثَلاً الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْلَمُونَ

خدا مثلى زده است: مردى كه ستيزه جويان در او شريكند، و مردى كه تسليم (يك) مرد است؛ آيا (اين دو) در مثال يكسانند؟! ستايش مخصوص خداست، بلكه بيشتر آنان نمى‌دانند.

إِنَّكَ مَيِّتٌ وَ إِنَّهُمْ مَيِّتُونَ

مسلما تو مى‌ميرى و حتما آنان (نيز) مى‌ميرند.

ثُمَّ إِنَّكُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ عِنْدَ رَبِّكُمْ تَخْتَصِمُونَ

سپس در حقيقت شما روز رستاخيز نزد پروردگارتان كشمكش مى كنيد.

فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ كَذَبَ عَلَي اللَّهِ وَ كَذَّبَ بِالصِّدْقِ إِذْ جاءَهُ أَ لَيْسَ فِي جَهَنَّمَ مَثْويً لِلْكافِرِينَ

پس چه كسى ستمكارتر است از كسى كه بر خدا دروغ بندد و (وحى) راستين را هنگامى كه به سراغ او آمده تكذيب كند؟! آيا در جهنم جايگاهى براى كافران نيست.

وَ الَّذِي جاءَ بِالصِّدْقِ وَ صَدَّقَ بِهِ أُولئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ

و كسى كه (وحى) راستين را آورد، و آن را تاييد كرد، فقط آنان (خودنگهداران) و پارسايانند.

لَهُمْ ما يَشاءُونَ عِنْدَ رَبِّهِمْ ذٰلِكَ جَزاءُ الْمُحْسِنِينَ

تنها براى آنان آنچه را كه بخواهند نزد پروردگارشان است؛ اين پاداش نيكوكاران است.

لِيُكَفِّرَ اللَّهُ عَنْهُمْ أَسْوَأَ الَّذِي عَمِلُوا وَ يَجْزِيَهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ الَّذِي كانُوا يَعْمَلُونَ

تا خدا بدترين چيزى را كه انجام داده‌اند از آنان بزدايد، و آنان را بر طبق بهترين چيزى كه همواره انجام مى‌دادند، به آنان پاداش دهد.

أَ لَيْسَ اللَّهُ بِكافٍ عَبْدَهُ وَ يُخَوِّفُونَكَ بِالَّذِينَ مِنْ دُونِهِ وَ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ هادٍ

آيا خدا كفايت كننده بنده‌اش نيست؟! و تورا از كسانى كه غير او هستند، مى‌ترسانند. و هر كسى را خدا (بخاطر اعمالش) در گمراهى وانهد، پس هيچ راهنمايى براى او نيست.

وَ مَنْ يَهْدِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ مُضِلٍّ أَ لَيْسَ اللَّهُ بِعَزِيزٍ ذِي انْتِقامٍ

و هر كسى را خدا رهنمون شود، پس هيچ گمراه كننده‌اى براى او نيست؛ آيا خدا شكست ناپذيرى صاحب انتقام نيست؟!

وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ لَيَقُولُنَّ اللَّهُ قُلْ أَ فَرَأَيْتُمْ ما تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ أَرادَنِيَ اللَّهُ بِضُرٍّ هَلْ هُنَّ كاشِفاتُ ضُرِّهِ أَوْ أَرادَنِي بِرَحْمَةٍ هَلْ هُنَّ مُمْسِكاتُ رَحْمَتِهِ قُلْ حَسْبِيَ اللَّهُ عَلَيْهِ يَتَوَكَّلُ الْمُتَوَكِّلُونَ

و اگر از آن [مشرك‌] ان بپرسى:« چه كسى آسمان‌ها و زمين را آفريد؟ »حتما مى‌گويند:« خدا »بگو:« و آيا هيچ درباره آنچه كه غير از خدا مى خوانيد (و مى پرستيد) نظر كرديد كه اگر خدا زيانى براى من بخواهد، آيا آنان برطرف كننده زيان او هستند؟! يا (اگر) رحمتى براى من بخواهد، آيا آنها بازدارنده رحمت او هستند؟! »بگو:« خدا مرا بس است؛ توكل كنندگان فقط بر او توكل مى كنند. »

قُلْ يا قَوْمِ اعْمَلُوا عَليٰ مَكانَتِكُمْ إِنِّي عامِلٌ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ

بگو:« اى قوم [من‌]! هر چه مقدور شماست انجام دهيد، كه من (هم) انجام مى‌دهم؛ و در آينده خواهيد دانست،

مَنْ يَأْتِيهِ عَذابٌ يُخْزِيهِ وَ يَحِلُّ عَلَيْهِ عَذابٌ مُقِيمٌ

چه كسى عذابى كه رسوايش سازد او را در رسد، و عذابى پايدار بر او فرود آيد! »

إِنَّا أَنْزَلْنا عَلَيْكَ الْكِتابَ لِلنَّاسِ بِالْحَقِّ فَمَنِ اهْتَديٰ فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ ضَلَّ فَإِنَّما يَضِلُّ عَلَيْها وَ ما أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِوَكِيلٍ

در حقيقت ما كتاب [قرآن‌] را براى مردم بحق برتو فروفرستاديم، و هر كس راه يابد پس به سود خود اوست؛ و هر كس گمراه شود پس فقط به زيان خود گمراه مى‌شود؛ و تو حمايت‌گر آنان نيستى.

اللَّهُ يَتَوَفَّي الْأَنْفُسَ حِينَ مَوْتِها وَ الَّتِي لَمْ تَمُتْ فِي مَنامِها فَيُمْسِكُ الَّتِي قَضيٰ عَلَيْهَا الْمَوْتَ وَ يُرْسِلُ الْأُخْريٰ إِليٰ أَجَلٍ مُسَمًّي إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ

خدا جان‌ها را هنگام مرگشان و (نيز روح) آنكه نمرده است را در خوابش بطور كامل مى‌گيرد. پس (جان) كسى را كه مرگ را بر او مقرر كرده نگاه مى‌دارد و (روح آن) ديگرى را تا سرآمد معينى باز مى فرستد؛ قطعا در آن [ها] نشانه‌هايى است براى گروهى كه تفكر مى‌كنند.

أَمِ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ شُفَعاءَ قُلْ أَ وَ لَوْ كانُوا لا يَمْلِكُونَ شَيْئاً وَ لا يَعْقِلُونَ

بلكه آيا غير از خدا شفاعتگرانى برگزيده اند؟! بگو:« آيا (از آنان شفاعت مى طلبيد) و گرچه هرگز مالك چيزى نمى‌باشند و خردورزى نمى‌كنند؟! »

قُلْ لِلَّهِ الشَّفاعَةُ جَمِيعاً لَهُ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ ثُمَّ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ

بگو:« تمام شفاعت فقط از آن خداست، كه فرمانروايى آسمان‌ها و زمين تنها از آن اوست، سپس فقط به سوى او بازگردانده مى‌شويد. »

وَ إِذا ذُكِرَ اللَّهُ وَحْدَهُ اشْمَأَزَّتْ قُلُوبُ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَ إِذا ذُكِرَ الَّذِينَ مِنْ دُونِهِ إِذا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ

و هنگامى كه خدا به يگانگى ياد مى‌شود، دل هاى كسانى كه به آخرت ايمان نمى آورند متنفر مى‌شود؛ و چون كسانى كه غير از او هستند ياد شوند، ناگهان آنان شادى مى‌كنند (و مژده مى‌دهند).

قُلِ اللَّهُمَّ فاطِرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ عالِمَ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ أَنْتَ تَحْكُمُ بَيْنَ عِبادِكَ فِي ما كانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ

بگو:« خدايا! [اى‌] شكافنده (و آفريننده) آسمان ها و زمين [و] داناى نهان و آشكار، تو در بين بندگانت در مورد آنچه در باره آن همواره اختلاف مى‌كردند داورى مى‌كنى. »

وَ لَوْ أَنَّ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا ما فِي الْأَرْضِ جَمِيعاً وَ مِثْلَهُ مَعَهُ لَافْتَدَوْا بِهِ مِنْ سُوءِ الْعَذابِ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ بَدا لَهُمْ مِنَ اللَّهِ ما لَمْ يَكُونُوا يَحْتَسِبُونَ

و اگر (بر فرض) براى كسانى كه ستم كردند، تمام آنچه در زمين است، و همانندش با آن باشد، حتما آن را (براى نجات خود) از عذاب بد روز رستاخيز تاوان مى‌دهند! و از [جانب‌] خدا براى آنان آنچه را هرگز نمى پنداشتند آشكار شود.

وَ بَدا لَهُمْ سَيِّئاتُ ما كَسَبُوا وَ حاقَ بِهِمْ ما كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِءُونَ

و بدى‌هاى آنچه كسب كردند براى شان آشكار شود، و آنچه كه همواره آن را ريشخند مى كردند آنان را فروگيرد.

فَإِذا مَسَّ الْإِنْسانَ ضُرٌّ دَعانا ثُمَّ إِذا خَوَّلْناهُ نِعْمَةً مِنَّا قالَ إِنَّما أُوتِيتُهُ عَليٰ عِلْمٍ بَلْ هِيَ فِتْنَةٌ وَ لٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لا يَعْلَمُونَ

و هنگامى كه انسان را زيان (و رنج) ى رسد، ما را مى‌خواند، سپس هنگامى كه نعمتى از جانب خود به او عطا كنيم، گويد:« آن (نعمت) فقط براساس دانشى (كه داشته ام) به من داده شد. »بلكه آن آزمايشى است و ليكن بيشترشان نمى‌دانند.

قَدْ قالَهَا الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَما أَغْنيٰ عَنْهُمْ ما كانُوا يَكْسِبُونَ

بيقين كسانى كه پيش از آنان بودند (نيز) آن را گفتند، و [لى‌] آنچه همواره كسب مى كردند، (عذاب الهى را) از آنان دفع نكرد.

فَأَصابَهُمْ سَيِّئاتُ ما كَسَبُوا وَ الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْ هٰؤُلاءِ سَيُصِيبُهُمْ سَيِّئاتُ ما كَسَبُوا وَ ما هُمْ بِمُعْجِزِينَ

و بدى‌هاى آنچه را كسب كردند به آنان در رسيد، و كسانى كه از آن (كافر) ان ستم كردند، بزودى بدى‌هاى آنچه را كسب كردند به آنان در رسد؛ در حالى كه آنان عاجز كننده (خدا) نيستند.

أَ وَ لَمْ يَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشاءُ وَ يَقْدِرُ إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ

و آيا ندانستند كه خدا« روزى »را براى هر كس بخواهد (و شايسته بداند) گسترده سازد، و تنگ گرداند؟! قطعا در آن [ها] نشانه‌هايى است براى گروهى كه ايمان مى‌آورند.

قُلْ يا عِبادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَليٰ أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ

بگو:« اى بندگان من كه در مورد خودتان زياده روى كرده‌ايد، از رحمت خدا نااميد نشويد، [چرا] كه خدا تمام آثار (گناهان) را مى آمرزد؛ كه تنها او بسيار آمرزنده [و] مهرورز است.

وَ أَنِيبُوا إِليٰ رَبِّكُمْ وَ أَسْلِمُوا لَهُ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَكُمُ الْعَذابُ ثُمَّ لا تُنْصَرُونَ

و به سوى پروردگارتان بازگرديد و تسليم او شويد، پيش از آنكه عذاب به سراغ شما آيد، سپس يارى نخواهيد شد.

وَ اتَّبِعُوا أَحْسَنَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَكُمُ الْعَذابُ بَغْتَةً وَ أَنْتُمْ لا تَشْعُرُونَ

و از نيكوترين چيزى كه از جانب پروردگارتان به سوى شما فرو فرستاده شده پيروى كنيد، پيش از آنكه ناگهان عذاب به سراغ شما آيد در حالى كه شما (با درك حسى) متوجه نمى‌شويد! »

أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتيٰ عَليٰ ما فَرَّطْتُ فِي جَنْبِ اللَّهِ وَ إِنْ كُنْتُ لَمِنَ السَّاخِرِينَ

(اينها بخاطر آن است كه) مبادا شخصى (روز رستاخيز) بگويد:« اى افسوس بر من كه در جانب (دستورات) خدا كوتاهى كردم، و در واقع (من) از ريشخند كنندگان بودم! »

أَوْ تَقُولَ لَوْ أَنَّ اللَّهَ هَدانِي لَكُنْتُ مِنَ الْمُتَّقِينَ

يا بگويد:« اگر (بر فرض) خدا مرا راهنمايى مى‌كرد، حتما از پارسايان (خودنگهدار) مى‌بودم. »

أَوْ تَقُولَ حِينَ تَرَي الْعَذابَ لَوْ أَنَّ لِي كَرَّةً فَأَكُونَ مِنَ الْمُحْسِنِينَ

يا هنگامى كه عذاب را مى‌بيند بگويد:« كاش براى من بازگشتى [به دنيا] بود، تا از نيكوكاران مى‌شدم! »

بَليٰ قَدْ جاءَتْكَ آياتِي فَكَذَّبْتَ بِها وَ اسْتَكْبَرْتَ وَ كُنْتَ مِنَ الْكافِرِينَ

آرى، بيقين نشانه‌هاى من به سراغ تو آمد، و [لى‌] آنها را دروغ انگاشتى، و تكبر ورزيدى و از كافران بودى.

وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ تَرَي الَّذِينَ كَذَبُوا عَلَي اللَّهِ وُجُوهُهُمْ مُسْوَدَّةٌ أَ لَيْسَ فِي جَهَنَّمَ مَثْويً لِلْمُتَكَبِّرِينَ

و روز رستاخيز كسانى را كه بر خدا دروغ بستند مى‌بينى در حالى كه چهره‌هايشان سياه است؛ آيا در جهنم جايگاهى براى متكبران نيست؟!

وَ يُنَجِّي اللَّهُ الَّذِينَ اتَّقَوْا بِمَفازَتِهِمْ لا يَمَسُّهُمُ السُّوءُ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ

و خدا كسانى را كه خود نگهدارى مى كنند، با كاميابى‌شان نجات مى‌دهد؛ در حالى كه بدى به آنان نمى رسد و نه آنان اندوهگين مى‌شوند.

اللَّهُ خالِقُ كُلِّ شَيْءٍ وَ هُوَ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ وَكِيلٌ

خدا آفريننده همه چيز است و او بر هر چيزى كارساز است.

لَهُ مَقالِيدُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآياتِ اللَّهِ أُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ

كليدهاى آسمان‌ها و زمين فقط از آن اوست؛ و كسانى كه به آيات خدا كفر ورزيدند، تنها آنان زيانكارانند.

قُلْ أَ فَغَيْرَ اللَّهِ تَأْمُرُونِّي أَعْبُدُ أَيُّهَا الْجاهِلُونَ

بگو:« اى نادانان! پس آيا به من فرمان مى‌دهيد كه غير خدا را بپرستم؟! »

وَ لَقَدْ أُوحِيَ إِلَيْكَ وَ إِلَي الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكَ لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَ لَتَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ

و بيقين به سوى تو و به سوى كسانى كه پيش از تو بودند، وحى شد كه اگر شرك‌ورزى، قطعا عملت تباه مى‌شود و حتما از زيانكاران خواهى بود.

بَلِ اللَّهَ فَاعْبُدْ وَ كُنْ مِنَ الشَّاكِرِينَ

بلكه فقط خدا را بپرست و از سپاسگزاران باش.

وَ ما قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ وَ الْأَرْضُ جَمِيعاً قَبْضَتُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ السَّماواتُ مَطْوِيَّاتٌ بِيَمِينِهِ سُبْحانَهُ وَ تَعاليٰ عَمَّا يُشْرِكُونَ

و خدا را به حقيقت معرفتش نشناختند، و در روز رستاخيز تمام زمين در قبضه (قدرت) اوست؛ و آسمان‌ها با دست راست (قدرت) ش درهم پيچيده شده است. او منزه و برتر است از آنچه شريك (او) قرار مى‌دهند.

وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ فَصَعِقَ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ إِلَّا مَنْ شاءَ اللَّهُ ثُمَّ نُفِخَ فِيهِ أُخْريٰ فَإِذا هُمْ قِيامٌ يَنْظُرُونَ

و در شيپور دميده مى‌شود، پس كسانى كه در آسمان‌ها و كسانى كه در زمينند مدهوش مى‌شوند (و مى‌ميرند)، مگر كسانى كه خدا بخواهد؛ سپس [بار] ديگر در آن (شيپور) دميده مى‌شود، و ناگهان آنان ايستاده‌اند، در حالى كه منتظر (حساب) هستند!

وَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّها وَ وُضِعَ الْكِتابُ وَ جِيءَ بِالنَّبِيِّينَ وَ الشُّهَداءِ وَ قُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ

و (در رستاخيز) زمين به نور پروردگارش روشن مى‌شود، و نامه (اعمال) نهاده مى‌شود، و پيامبران و گواهان آورده مى‌شوند، و بينشان به حق داورى مى‌شود در حالى كه آنان مورد ستم واقع نمى‌شوند.

وَ وُفِّيَتْ كُلُّ نَفْسٍ ما عَمِلَتْ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِما يَفْعَلُونَ

و به هر شخص آنچه انجام داده است بطور كامل داده شود؛ و او نسبت به آنچه انجام دهند داناتر است.

وَ سِيقَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِليٰ جَهَنَّمَ زُمَراً حَتَّي إِذا جاءُوها فُتِحَتْ أَبْوابُها وَ قالَ لَهُمْ خَزَنَتُها أَ لَمْ يَأْتِكُمْ رُسُلٌ مِنْكُمْ يَتْلُونَ عَلَيْكُمْ آياتِ رَبِّكُمْ وَ يُنْذِرُونَكُمْ لِقاءَ يَوْمِكُمْ هٰذا قالُوا بَليٰ وَ لٰكِنْ حَقَّتْ كَلِمَةُ الْعَذابِ عَلَي الْكافِرِينَ

و كسانى كه كفر ورزيدند گروه گروه به سوى جهنم رانده مى‌شوند؛ تا هنگامى كه نزد آن مى آيند درهايش گشوده مى‌شود، و نگهبانان آن (دوزخ) به ايشان گويند:« آيا فرستادگانى از شما به سراغتان نيامدند در حالى كه آيات پروردگارتان را بر شما بخوانند [و پيروى كنند] و شما را از ملاقات اين روزتان هشدار دهند؟! » (كافران) گويند:« آرى (آمدند و ما مخالفت كرديم) و ليكن سخن (و وعده) عذاب بر كافران به حقيقت پيوست. »

قِيلَ ادْخُلُوا أَبْوابَ جَهَنَّمَ خالِدِينَ فِيها فَبِئْسَ مَثْوَي الْمُتَكَبِّرِينَ

(به كافران) گفته مى‌شود:« از درهاى جهنم وارد شويد، در حالى كه در آنجا ماندگاريد؛ و جايگاه متكبران چه بداست! »

وَ سِيقَ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَي الْجَنَّةِ زُمَراً حَتَّي إِذا جاءُوها وَ فُتِحَتْ أَبْوابُها وَ قالَ لَهُمْ خَزَنَتُها سَلامٌ عَلَيْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوها خالِدِينَ

و كسانى كه از (مخالفت) پرودگارشان خودنگهدارى كردند، گروه گروه به سوى بهشت رانده مى‌شوند؛ تا هنگامى كه نزد آن مى‌آيند در حالى كه درهايش گشوده مى‌شود و نگهبانان آن (بهشت) به آنان گويند:« سلام بر شما باد! خوش باشيد، پس به آن (بهشت) وارد شويد در حالى كه ماندگاريد. »

وَ قالُوا الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي صَدَقَنا وَعْدَهُ وَ أَوْرَثَنَا الْأَرْضَ نَتَبَوَّأُ مِنَ الْجَنَّةِ حَيْثُ نَشاءُ فَنِعْمَ أَجْرُ الْعامِلِينَ

و (پارسايان) مى‌گويند:« ستايش مخصوص خدايى است كه وعده‌اش را درباره ما راست گردانيد، و [سر] زمين (بهشت) را به ما ارث داد، در حالى كه در هر كجايى از بهشت كه بخواهيم جاى گيريم؛ و پاداش اهل عمل چه نيكوست! »

وَ تَرَي الْمَلائِكَةَ حَافِّينَ مِنْ حَوْلِ الْعَرْشِ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَ قُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَ قِيلَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ

و (در رستاخيز) فرشتگان را مى بينى در حالى كه برگرد تخت (جهاندارى و تدبير هستى خدا) حلقه زده‌اند [و] با ستايش پروردگارشان تسبيح مى‌گويند؛ و بينشان به حق داورى مى‌شود؛ و گفته مى‌شود:« ستايش مخصوص خدايى است كه پروردگار جهانيان است. »